De huidige manier van verdelen van woonruimte kan volgens woningzoekenden beter. In deze tijd van schaarste moet niet alleen rekening gehouden worden met inschrijfduur, maar ook met de persoonlijke situatie van woningzoekenden. Dit blijkt uit een grootschalig onderzoek dat we uitvoerden voor Woning in Zicht (WiZ), een woonruimteverdeelplatform in de regio Midden Brabant.
Binnen het huidige systeem van woonruimteverdeling speelt inschrijfduur een cruciale rol; hoe langer je ingeschreven staat, hoe groter de kans dat je aan de beurt bent voor een woning. Toch moet ook de persoonlijke situatie van iemand meer mee gaan tellen, aldus woningzoekenden. Verder vinden zij het vooral belangrijk dat het verdelen van woningen wordt gedaan aan de hand van passendheid bij inkomen. Ook gelijke kansen worden vaak genoemd als belangrijke waarden. Dat er een flink verschil zit tussen wat woningzoekenden belangrijk vinden en hoe zij de huidige situatie ervaren, is terug te zien in onderstaande grafieken. Len Amendt, manager bij Woning in Zicht, geeft aan dat zij graag toe willen naar een systeem dat beter past bij deze tijd en aansluit bij wat woningzoekenden willen: ‘We willen onze klanten centraal stellen bij het complexe vraagstuk van het verdelen van schaarste. Hierbij hebben we de ambitie om met elkaar een systeem te ontwikkelen waarin de waarden die de woningzoekenden belangrijk vinden, terug te laten komen.’
Top 5 van wat woningzoekenden aangeven belangrijk te vinden:
Op welke aspecten volgens hen de huidige manier van woning verdelen gebaseerd is:
Verschil tussen huidige en gewenste waarden:
Hoe anders?
Het moet anders. Dat geven zowel woningzoekenden, collega’s, als stakeholders van de corporaties die verenigd zijn in Woning in Zicht aan in dit onderzoek. Maar hoe anders? Wanneer we verder inzoomen op de resultaten, dan vertaalt zich dit door naar een systeem dat minder uitgaat van inschrijfduur en meer gelijke kansen biedt voor iedereen, rekening houdt met de persoonlijke situatie van woningzoekenden en eerlijker is. Maken we dat visueel, dan zou dit er als volgt uit kunnen zien:
Is hiermee een eerste houtskoolschets gemaakt voor het fundament van een nieuw model? Dat zal blijken in het vervolg van dit traject waarin de onderzoeksuitkomsten verder vertaald worden naar de praktijk. Wel roept het ook direct al een aantal vragen op. Want als de huidige persoonlijke situatie de grootste rol gaat spelen binnen het verdelen van woonruimte, wat gebeurt er dan met woningzoekenden die al jaren ingeschreven staan? Bovendien zijn er, hoewel niet geborgd in het huidige systeem, al mogelijkheden die wel rekening houden met de persoonlijke situaties van bepaalde groepen met een urgente verhuisbehoefte.
Aanpassing van de dienstverlening
Een aanpassing van het systeem kan eigenlijk niet zonder een aanpassing van de dienstverlening. Hoewel het dienstverleningsniveau niet het onderwerp was van dit onderzoek is er veel over gesproken en gezegd. ‘Persoonlijk’ wordt als een belangrijke waarde gezien door de doelgroep. Dit gaat niet alleen om het rekening houden met de persoonlijke situatie, ook over persoonlijk contact. Woningzoekenden missen soms een fysiek contactmoment.
Op weg naar een toekomstproof model
Vanuit de uitkomsten van het onderzoek wil WiZ een volgende stap zetten, namelijk het bepalen van de wijze van verdelen van de toekomst. Len Amendt licht toe hoe wat haar betreft het vervolg eruit ziet: ‘We gaan op een creatieve, out of the box manier aan de slag om met de vele kennis die we bij de corporaties in huis hebben tot scenario’s te komen. We weten nog niet hoe een exacte invulling er uit gaat zien, maar willen komen tot een systeem wat recht doet aan de verschuiving van de balans tussen inschrijfduur, persoonlijke situatie en passendheid.’
Over het onderzoek
Het onderzoek voerden wij uit onder de woningzoekenden, collega’s en stakeholders van de corporaties die verenigd zijn in Woning in Zicht. Woning in Zicht (WiZ) is het online platform waar vijf corporaties uit Midden Brabant hun vrijgekomen woningen aanbieden. Er staan ruim 95.000 woningzoekenden ingeschreven bij WiZ. Omdat het hierbij gaat om een complex vraagstuk, volstaat bijvoorbeeld alleen een vragenlijst aan woningzoekenden niet. We ontwikkelden daarom een onderzoekstraject op maat dat bestond uit de volgende stappen:
- Verkennende diepte-interviews met woningzoekenden. De resultaten zorgen ervoor dat we de vragenlijst voor stap 2 met veel meer kennis kunnen maken.
- Onderzoek met veel open vragen onder woningzoekenden, medewerkers van corporaties en medewerkers van stakeholders.
- Onderzoek met gesloten vragen onder 20.000 woningzoekenden
- Contextmapping op een specifiek thema om nog meer te leren van wat de woningzoekende belangrijk vindt
- Een KWH-Luisterpanel om de laatste verdiepende vragen te kunnen stellen.
Vragen?
Voor vragen over dit onderzoek kun je contact opnemen met Gabrielle Luhrman, adviseur bij KWH